Adriaen Willaertstraat

Adriaen vertrok naar Parijs om er aan de universiteit rechten te gaan studeren. In deze stad kwam hij in contact met de Franse hofcomponist Jean Mouton die hem in de muziek inwijdde. Willaert trad in 1515 in dienst van de Italiaanse kardinaal Ippolito d'Este. In 1527 kreeg hij de belangrijke functie van kapelmeester aan de San Marco van Venetië. Vijfendertig jaar lang - tot aan zijn dood - behield hij deze functie.

Adriaen Willaert heeft tijdens zijn leven 8 (of 9) missen gecomponeerd, 30 hymnen, 26 psalmen en 2 Magnificats. Verder 170 motetten en vele liederen. In 's-Hertogenbosch bevindt zich in een handschrift een mis van hem.

De muziekliturgie in de Bossche Sint Jan werd vooral opgeluisterd door het koor van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. Het was een van de meest bekende van Europa in de tweede helft van de vijftiende eeuw. Zoals ze nu - in de 20e eeuw - voetbalclubs trainers en spelers 'kopen'; zo kocht de Broederschap vijf eeuwen geleden beroemde componisten en zangers om hier te komen zingen. Dikwijls kwamen de beroemde componisten niet zelf naar Den Bosch (noch maakten zij een muziekstuk in opdracht van de Broederschap), dit werd opgelost door de composities te laten copiëren.

In opdracht van de Broederschap werd het meerstemmig repertoire van het koor in de jaren 1540/1541 flink uitgebreid, doordat Philippus de Spina tien missen calligrafeerde ten behoeve van deze Broederschap.

Nog steeds bevinden zich in het pand van de Broederschap aan de Bossche Hinthamerstraat vele kunstwerken, waaronder dit midden-vijftiende eeuwse handschrift. Het is in hout gebonden en de beginletters van de verschillende missen zijn van fraaie miniaturen voorzien. In dit handschrift van Philippus de Spina bevinden zich twee missen van Adriaen Willaert. Het zijn vijfstemmige missen voor de stemmen: cantor, tenor, contratenor, tweede tenor en bas.

Op de vrijdagmiddagen is het huis van de Broederschap voor bezoekers toegankelijk en kan men er dit fraaie meesterwerk - en vele andere - er bewonderen.

Met Philippus de Spina persoonlijk is het na het vervaardigen van dit calligrafeerwerk niet zo goed meer gegaan. In ieder geval deed hij in 1566 mee aan de beeldenstorm, hetgeen ertoe leidde dat de proosten (het bestuur) van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap hem 'afdanckte'. Een kwart eeuw tevoren had hij zich juist ingezet voor de liturgie in de katholieke kerk.

De componist uit De Nederlanden, die terecht kwam in Italië, en waarvan muziek in onze stad bewaard wordt, werd in 1953 door het Bossche stadsbestuur geëerd door in het stadsdeel Zuid, in de componistenbuurt, een straat naar hem te noemen: de Adriaen Willaertstraat.